آلرژی‌ فصلی و نحوه کنترل آن

آلرژی فصلی، که به عنوان رینیت آلرژیک نیز شناخته می‌شود، یک واکنش ایمنی غیرطبیعی به مواد آلرژن موجود در محیط است. این نوع آلرژی معمولاً در فصول بهار و تابستان تشدید می‌شود، زمانی که گرده‌های گیاهان، درختان و علف‌ها در هوا پراکنده می‌شوند. علائم شایع آلرژی فصلی شامل عطسه، خارش بینی و چشم، و آبریزش بینی است. این علائم می‌توانند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهند و در فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد کنند.



تاریخ انتشار : 1404/03/18

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

چگونه آلرژی بهاری خود را کنترل کنید
علل بروز آلرژی‌های بهاری
علائم  
تشخیص  
درمان
آیا روش‌های طبیعی برای مدیریت آلرژی وجود دارد؟
6 راهکار برای کاهش تماس با گرده‌ها


چگونه آلرژی بهاری خود را کنترل کنید
بهار جلوه‌ای زیبا از طبیعت است، اما در عین حال فصل حساسیت‌های فصلی نیز به حساب می‌آید. با آزاد شدن گرده‌ها توسط گیاهان، میلیون‌ها نفر که از تب یونجه رنج می‌برند، با علائمی چون آبریزش بینی و عطسه روبرو می‌شوند.
با توجه به افزایش آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی، تعداد افرادی که از آلرژی‌های فصلی رنج می‌برند، در حال افزایش است. شناخت عوامل محرک و روش‌های مدیریت این نوع آلرژی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی مبتلایان کمک کند. هرچند درمان قطعی برای این وضعیت وجود ندارد، اما می‌توان با اتخاذ اقداماتی نظیر مصرف دارو و رعایت برخی عادات روزمره، شدت این آلرژی‌ها را کاهش داد. در این مقاله از درمانگاه شبانه روزی سلیم، به بررسی علل، علائم و راه‌های درمان آلرژی فصلی خواهیم پرداخت.


علل بروز آلرژی‌های بهاری
مهم‌ترین عامل این حساسیت‌ها گرده‌افشانی است. درختان، چمن‌زارها و علف‌های هرز گرده‌هایی را در هوا می¬پراکنند که هدفشان بارور کردن سایر گیاهان است. اما زمانی که این گرده‌ها وارد بینی اشخاص حساس می‌شوند، سیستم ایمنی بدن به اشتباه آن‌ها را به‌عنوان یک تهدید شناسایی می‌کند و با تولید آنتی‌بادی‌ها به مقابله با این مواد بی‌ضرر می‌پردازد.
این واکنش منجر به ترشح هیستامین در خون می‌شود، ماده‌ای شیمیایی که باعث بروز علائمی مانند آبریزش بینی، خارش چشم و مشکلاتی دیگر می‌شود؛ علائمی که برای افراد مبتلا به آلرژی کاملاً آشنا هستند.
قابل توجه است که گرده‌ها توانایی جابجایی تا کیلومترها را دارند، پس حساسیت شما صرفاً مربوط به گیاهان اطراف منزلتان نیست.
عوامل محرک شامل موارد متعدد است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:
درختان:
توسکا  
زبان گنجشک  
صنوبر لرزان (آسپن)  
راش  
آقطی سیاه (انگور کولی) 
سرو  
چوب‌پنبه  
نارون  
هیکوری  
ارس  
افرا  
توت  
بلوط  
زیتون  
نخل  
کاج  
صنوبر  
چنار  
بید
علف‌ها و گیاهان هرز شامل انواعی مانند :
برمودا 
فسکو 
جانسون
علف مرتعی
علف باغ
چاودار چندساله 
علف سرخ
علف شورزار
علف شیرین بهاری  
علف دم گربه‌ای 
میزان گرده‌های این گیاهان به‌خصوص در روزهای بادی افزایش قابل توجهی می‌یابد، زیرا نسیم دانه‌های ریز آلرژی‌زا را از سطح زمین بلند کرده و در هوا پخش می‌کند. در مقابل، روزهای بارانی با شست‌وشوی آلرژن‌ها، نقش مؤثری در پاک‌سازی محیط ایفا می‌کنند.
اما گرده‌ها تنها عامل آلرژی در این فصل نیستند. همراه با باران‌های بهاری، احتمال رشد کپک‌ها در محیط داخل و بیرون خانه افزایش می‌یابد. علاوه بر این، تمیزکاری‌های فصلی نیز باعث پراکندگی مایت‌های گرد و غبار در سراسر خانه می‌شود و می‌تواند موجب تحریک حساسیت‌های موجود گردد.


علائم  
در صورتی که دچار آلر‍ی می‌شوید ممکن است برخی از موارد زیر را تجربه کنید:  
- آبریزش بینی  
- احتقان  
- اشک‌ریزش  
- عطسه  
- سرفه  
- خارش در چشم‌ها و بینی  
- حلقه‌های تیره زیر چشم  


تشخیص  
ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید. در صورت نیاز او ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی ارجاع دهد. متخصص آلرژی ممکن است آزمایش پوستی انجام دهد که شامل خراش دادن سطح پوست با مقدار کمی ماده آلرژی‌زا یا تزریق یک نمونه کوچک از آلرژن رقیق شده در زیر پوست بازو یا پشت است. اگر به آن ماده حساسیت داشته باشید، یک برآمدگی قرمز کوچک (که به آن کهیر گفته می‌شود) ظاهر خواهد شد. در برخی موارد ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون نیز باشد.  



درمان
درمان آلرژی به دو صورت بدون نسخه و با نسخه انجام می‌شود و طیف گسترده‌ای از داروها برای کاهش علائم آلرژی در دسترس هستند. در ادامه انواع این داروها بررسی شده است:
آنتی‌هیستامین‌ها: با کاهش سطح هیستامین در بدن، علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و خارش را بهبود می‌بخشند.
ضد احتقان‌ها: با کوچک کردن رگ‌های خونی در مجاری بینی، به کاهش احتقان و تورم کمک می‌کنند.
ترکیبات آنتی‌هیستامین/ضد احتقان: اثرات دوگانه این داروها علائم آلرژی را بهتر مدیریت می‌کنند.
اسپری‌های بینی ضد احتقان: به سرعت راه‌های بینی مسدود شده را باز کرده و گاهی عوارض جانبی کمتری نسبت به نوع خوراکی دارند.
اسپری‌های بینی استروئیدی: این داروها معمولاً به عنوان اولین گزینه درمانی توصیه می‌شوند زیرا با کاهش التهاب به بهبود علائم کمک می‌کنند. نمونه‌هایی از این اسپری‌ها مانند بودزوناید (رینوکورت آلرژی)، فلوتیکازون (فلوناز) و تریامسینولون (ناساکورت آلرژی 24 ساعته) به صورت بدون نسخه نیز در دسترس هستند. علاوه بر این، اسپری کرومولین سدیم با مهار آزادسازی هیستامین به پیشگیری از ایجاد علائم مرتبط با تب یونجه کمک می‌کند.
قطره‌های چشم: برای رفع خارش و آبریزش چشم استفاده می‌شوند، مانند کتوتیفن (زادیتور) که بدون نسخه موجود است.
اگرچه امکان خریداری بسیاری از این داروها بدون نسخه وجود دارد، مشورت با پزشک قبل از مصرف ضروری است تا مناسب‌ترین گزینه برای شما انتخاب شود. برخی آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است خواب‌آلودگی ایجاد کنند؛ بنابراین در زمان استفاده از این داروها باید احتیاط کنید. اگر نیاز به مصرف طولانی‌مدت داروهای بدون نسخه دارید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
چنانچه درمان‌های بدون نسخه کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهای تجویزی، آمپول آلرژی یا قرص‌های ایمونوتراپی زیر زبانی را پیشنهاد دهد. بسیاری از اسپری‌های بینی استروئیدی نیز با نسخه قابل تهیه‌اند. علاوه بر این، دستگاه سینوس بیوالکترونیکی وجود دارد که با استفاده از ریزجریان‌ها، به کاهش التهاب، درد و احتقان سینوس کمک می‌کند.
ایمونوتراپی با افزایش تدریجی دوزهای آلرژن، حساسیت بدن را کاهش داده و در بلندمدت آرامش بیشتری در علائم آلرژی ایجاد می‌کند. این روش برای همه مؤثر نیست اما در برخی افراد می‌تواند علائم آلرژی را برای چندین سال از بین ببرد.

 


آیا روش‌های طبیعی برای مدیریت آلرژی وجود دارد؟
یکی از روش‌های طبیعی، شستشوی بینی است که با ترکیب آب گرم، حدود یک چهارم قاشق چای‌خوری نمک و یک چهارم قاشق چای‌خوری جوش شیرین انجام می‌شود. این محلول می‌تواند به پاکسازی مخاط و باز شدن مجاری سینوس‌ها کمک کند. استفاده از وسیله‌هایی مانند بطری فشاری یا قوری نتی (که شبیه یک قوری کوچک است) برای این کار توصیه می‌شود. دقت کنید که برای تهیه محلول حتماً از آب مقطر، استریل یا جوشیده استفاده کنید. همچنین پس از هر بار استفاده، دستگاه شستشو باید شسته و در هوای آزاد کاملاً خشک شود.
در مورد دیگر روش‌های طبیعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گیاه باتربور: این گیاه از یک درختچه اروپایی گرفته می‌شود و در برخی مطالعات نشان داده شده که می‌تواند علائم آلرژی فصلی را کاهش دهد. عصاره‌ای به نام Ze 339 از این گیاه به اندازه برخی آنتی‌هیستامین‌ها موثر گزارش شده است.
- کوئرستین: این ماده طبیعی که در موادی مانند پیاز، سیب و چای سیاه یافت می‌شود، توانایی مهار آزاد شدن هیستامین‌ها را دارد و در تحقیقات مورد توجه قرار گرفته است.
- گزنه: بعضی از افراد از برگ‌های خشک و فریز شده گزنه برای کاهش علائم آلرژی استفاده می‌کنند. اما تاکنون شواهد علمی کافی برای تأیید اثربخشی آن وجود ندارد.
پیش از شروع هرگونه درمان گیاهی، ضروری است با پزشک خود مشورت کنید. برخی از این مواد ممکن است عوارض جانبی داشته باشند یا با داروهایی که مصرف می‌کنید تداخل ایجاد کنند.


6 راهکار برای کاهش تماس با گرده‌ها
1. زمانی که میزان گرده در هوا افزایش می‌یابد، ترجیحاً در خانه بمانید. این میزان اغلب در ساعات صبح به بالاترین حد خود می‌رسد.
2. طی فصل بهار، پنجره‌ها و درها را بسته نگه دارید تا از ورود آلرژن‌ها به فضای داخلی جلوگیری شود. استفاده از دستگاه تصفیه هوای مناسب نیز می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.
3. فیلترهای هوای خانه را به‌طور منظم تمیز کنید. توجه ویژه‌ای به قفسه‌های کتاب، دریچه‌ها و مکان‌هایی که ممکن است گرده‌ها در آن جمع شوند، داشته باشید.
4. پس از بازگشت از بیرون، موها و صورت خود را شست‌وشو دهید؛ چراکه گرده‌ها امکان تجمع در مژه‌ها و سوراخ‌های بینی را دارند.
5. بلافاصله پس از بیرون رفتن، لباس‌های خود را تعویض کنید تا گرده‌هایی که ممکن است روی آنها نشسته باشند، به داخل خانه منتقل نشوند.
6. دو بار در هفته جاروبرقی بکشید، اما در حین این کار از ماسک استفاده کنید، زیرا عملیات جارو کشیدن ممکن است گرده‌ها، کپک‌ها و گردوغبار محبوس‌شده در فرش را آزاد کند.


تعداد بازدید: 42