راهنمای کامل ریزش مو: دلایل، راه‌های جلوگیری و درمان

ریزش مو به حالتی گفته می‌شود که موهای سر به طور غیرعادی و بیش از حد طبیعی می‌ریزند، که می‌تواند ناشی از عوامل ژنتیکی، هورمونی، بیماری‌ها، استرس یا کمبودهای تغذیه‌ای باشد.

تاریخ انتشار : 1404/06/19

آنچه در این مقاله خواهید خواند:
ریزش مو چیست؟
علل ریزش مو
انواع ریزش مو
درمان‌های موجود برای ریزش مو
راهکارهای پیشگیری از ریزش مو
مراقبت ملایم از موها
چه زمانی یه پزشک مراجعه کنیم؟
روش‌های درمانی ریزش مو



ریزش مو چیست؟
ریزش مو
که از نظر پزشکی به عنوان آلوپسی (Alopecia) شناخته می‌شود، به از دست دادن مو از هر قسمت بدن به ویژه پوست سر، اشاره دارد. در حالی که تجربه روزانه از دست دادن مقداری مو (حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز) کاملاً طبیعی است و بخشی از چرخه رشد مو محسوب می‌شود، اما ریزش موی بیش از حد یا الگوی غیرعادی آن می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل زمینه‌ای باشد و برای بسیاری از افراد نگران‌کننده است. این پدیده می‌تواند به صورت تدریجی یا ناگهانی رخ دهد و بر اساس عوامل متعددی از جمله ژنتیک، هورمون‌ها، وضعیت سلامتی، تغذیه و سبک زندگی فرد متغیر باشد. درک ماهیت ریزش مو و علل آن، اولین گام مهم در جهت یافتن راه‌حل‌های مؤثر برای مدیریت و درمان آن است. اگر به دنبال اطلاعات کامل‌تری هستید در ادامه با این مقاله از درمانگاه شبانه‌روزی سلیم همراه باشید.

علل ریزش مو
ریزش مو می‌تواند تحت تاثیر عوامل گوناگونی ایجاد شود که درک آن‌ها به تشخیص و درمان درست کمک می‌کند. این علل را می‌توان به دسته‌های اصلی تقسیم کرد:
1. ژنتیک (آلوپسی آندروژنتیک): این شایع‌ترین علت ریزش مو است که به عنوان طاسی با الگوی مردانه یا زنانه نیز شناخته می‌شود. این نوع ریزش مو ارثی است و به تدریج با کوچک شدن فولیکول‌های مو، منجر به نازک شدن و در نهایت توقف رشد مو در نواحی خاصی از سر می‌شود.
2. تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی ناشی از شرایطی مانند بارداری، زایمان، یائسگی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و مشکلات تیروئید می‌تواند باعث ریزش مو شود.
3
. استرس: استرس فیزیکی یا احساسی شدید می‌تواند باعث شوک به بدن و ریزش موی موقت شود. این حالت که به عنوان تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) شناخته می‌شود، معمولاً چند ماه پس از رویداد استرس‌زا رخ می‌دهد و اغلب موقتاً است.
4. کمبود مواد مغذی: رژیم غذایی نامناسب و کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن، روی، بیوتین و پروتئین می‌تواند بر سلامت مو و چرخه رشد آن تأثیر منفی بگذارد.

شما عزیزان میتوانید جهت دریافت نوبت از متخصصان درمانگاه شبانه روزی سلیم کلیک کنید

5. بیماری‌ها و شرایط پزشکی: برخی بیماری‌های خود ایمنی مانند آلوپسی آره آتا (Alopecia Areata)) که در آن سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند، عفونت‌های قارچی پوست سر (مانند کرم حلقوی) و بیماری‌های مزمن می‌توانند منجر به ریزش مو شوند.
6. داروها و درمان‌های پزشکی: برخی داروها، از جمله آن‌هایی که برای درمان سرطان (شیمی‌درمانی)، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی و فشار خون بالا استفاده می‌شوند، می‌توانند عارضه جانبی ریزش مو داشته باشند.
7
. محصولات مراقبت از مو و مدل‌های مو: استفاده بیش از حد از درمان‌های شیمیایی سنگین، حرارت بالا (مانند سشوار و اتوی مو) و مدل‌های مویی که باعث کشش شدید مو می‌شوند (مانند دم اسبی یا بافت‌های سفت)، می‌توانند به فولیکول‌های مو آسیب رسانده و باعث ریزش موی کششی (Traction Alopecia) شوند.

انواع ریزش مو
•  آلوپسی آندروژنتیک (ریزش موی الگوی مردانه/زنانه) 
•  تلوژن افلوویوم (ریزش موی ناشی از استرس یا شوک) 
•  آلوپسی آره آتا (ریزش موی سکه‌ای/خودایمنی) 
•  ریزش موی کششی 
•  ریزش مو ناشی از کمبود مواد مغذی 
•  ریزش مو ناشی از بیماری‌های پوستی (مانند عفونت قارچی) 
•  ریزش مو ناشی از داروها 
•  ریزش مو ناشی از تغییرات هورمونی مانند (PCOS)

 
روش‌های تشخیص ریزش مو
تشخیص دقیق علت ریزش مو برای انتخاب بهترین روش درمانی ضروری است. پزشکان متخصص پوست و مو از روش‌های مختلفی برای ارزیابی وضعیت بیمار استفاده می‌کنند:
1. معاینه فیزیکی و بررسی تاریخچه پزشکی: اولین قدم، معاینه دقیق پوست سر و مو توسط پزشک است. پزشک همچنین در مورد الگوی ریزش مو، سابقه خانوادگی، رژیم غذایی، استرس، داروها و هرگونه بیماری زمینه‌ای سوالاتی می‌پرسد تا سرنخ‌هایی از علت احتمالی به دست آورد.
2. درموسکوپی (Dermoscopy): این روش از یک ابزار دستی با بزرگنمایی ویژه (درموسکوپ) برای بررسی دقیق‌تر پوست سر و فولیکول‌های مو استفاده می‌کند. درموسکوپی به پزشک اجازه می‌دهد تا ساختار مو، وضعیت فولیکول‌ها، میزان نازک شدن موها و وجود یا عدم وجود التهاب یا عفونت را با جزئیات بیشتری مشاهده کند.
3. تست کشش مو (Hair Pull Test): پزشک با ملایمت تعداد مشخصی از موها را از نواحی مختلف پوست سر می‌کشد تا ببیند چه تعداد مو به راحتی جدا می‌شود. این تست می‌تواند نشان دهد که آیا ریزش مو در مرحله فعال (مانند تلوژن افلوویوم) قرار دارد یا خیر.


راهکارهای پیشگیری از ریزش مو
اول از همه، تغذیه سالم و متعادل نقش کلیدی دارد. فکر کنید موهایتان هم مثل یک گیاه است که برای رشد خوب نیاز به مواد مغذی دارد! پس حتماً پروتئین کافی، ویتامین‌های گروه B ،D ،E و مواد معدنی مهمی مثل آهن، روی و سلنیوم را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. میوه‌ها، سبزیجات رنگارنگ، غلات کامل، حبوبات و منابع پروتئینی باکیفیت، دوستان موهای شما هستند و به استحکام و رشد آن‌ها کمک می‌کنند.

مراقبت ملایم از موها
- از کشیدن یا بستن خیلی سفت موها، و استفاده مداوم از وسایل حرارتی مثل سشوار داغ یا اتو مو، تا جایی که می‌توانید پرهیز کنید. حرارت زیاد مثل یک دشمن برای موهاست!
- موقع شانه کردن، از یک شانه با دندانه‌های درشت استفاده کنید و همیشه از پایین موها شروع به شانه زدن کنید و به آرامی به سمت ریشه‌ها بروید تا از گره خوردن، شکستن و کشیدگی موها جلوگیری شود.- شستشوی بیش از حد موها، می‌تواند چربی طبیعی آن‌ها را از بین ببرد. پس زیاده‌روی نکنید.
- همیشه از شامپو و نرم‌کننده‌های ملایم و مناسب با نوع موهایتان استفاده کنید.

در آخر، سعی کنید از درمان‌های شیمیایی خیلی قوی و رنگ کردن‌های پشت سر هم موها کمی فاصله بگیرید.
آیا می‌دانستید پرهیز از سیگار کشیدن هم به سلامت موها کمک می‌کند؟ سیگار کشیدن می‌تواند جریان خون در پوست سر را مختل کند و به فولیکول‌های مو آسیب برساند. پس اگر سیگار می‌کشید، ترک آن نه تنها برای ریه‌هایتان، بلکه برای موهایتان هم خبر خوبی است.

محافظت از مو در برابر عوامل محیطی را هم فراموش نکنید. مثل پوستمان که در برابر آفتاب نیاز به محافظت دارد، موهایمان هم در برابر نور شدید خورشید یا آلودگی هوا ممکن است آسیب ببینند. استفاده از کلاه یا روسری در این شرایط یک راه حل ساده و موثر است. مراقبت از پوست سر هم خیلی مهم است. پوست سر سالم، یعنی فولیکول‌های موی سالم! پس بهداشت پوست سر را رعایت کنید و اجازه ندهید عفونت، شوره یا خشکی شدید، مزاحم موهایتان شوند و نکته آخر: مراجعه منظم به پزشک؛ اگر متوجه شدید که موها یا پوست سرتان تغییرات غیرعادی پیدا کرده‌اند، بهترین کار این است که هرچه سریع‌تر به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. یک تشخیص زودهنگام می‌تواند به شروع درمان مناسب کمک کند و جلوی مشکلات بزرگ‌تر را بگیرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
ریزش مو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از استرس و تغییرات هورمونی گرفته تا کمبودهای تغذیه‌ای و بیماری‌های زمینه‌ای. در بیشتر موارد، ریزش موی تدریجی و الگودار (مثل الگوی مردانه یا زنانه) نیاز به پیگیری پزشکی دارد. اما اگر ریزش موی شما ناگهانی شروع شده، به صورت لکه‌ای (مانند سکه) رخ داده، یا با علائم دیگری مانند خارش شدید، قرمزی، پوسته ریزی، یا احساس خستگی و تغییر وزن همراه است، حتماً باید در اسرع وقت به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. همچنین، اگر موهایتان به طور ناگهانی نازک، خشک یا شکننده شده‌اند، یا درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه برای مدتی طولانی مؤثر نبوده‌اند، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق علت و دریافت درمان مناسب ضروری است. گاهی اوقات، ریزش مو می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد و یا به قدری شدید باشد که بر سلامت روان و اعتماد به نفس شما تأثیر بگذارد، که در این صورت نیز مشورت با پزشک بسیار کمک‌کننده خواهد بود.



شما عزیزان میتوانید جهت دریافت نوبت از متخصصان درمانگاه شبانه روزی سلیم کلیک کنید

درمان‌های موجود برای ریزش مو
1. تحریک فولیکول (ماینوکسیدیل): این دارو مستقیماً روی پوست سر و فولیکول‌های مو اثر می‌گذارد و آن‌ها را برای رشد مجدد تحریک می‌کند. برای ریزش موی ارثی و برخی انواع دیگر ریزش مؤثر است، اما نیاز به استفاده مداوم دارد و نتایج آن تدریجی است.
2. تنظیم هورمون (فیناستراید): این دارو (که بیشتر برای آقایان تجویز می‌شود) با کاهش هورمون DHT که عامل اصلی ریزش موی ارثی در مردان است، عمل می‌کند. مصرف آن طولانی‌مدت است و نیاز به نظارت پزشک دارد، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد.
3. رفع علت (درمان بیماری‌های زمینه‌ای): اگر ریزش مو ناشی از مشکلاتی مانند کمبود آهن، اختلالات تیروئید، یا بیماری‌های خودایمنی باشد، درمان آن بیماری اصلی، اولین و مهم‌ترین قدم است. با بهبود بیماری، ریزش مو نیز معمولاً متوقف یا کمتر می‌شود.
4
. تغذیه ریشه (PRP و مزوتراپی):
در PRP، از خون خود فرد استفاده می‌شود. پس از جداسازی، پلاسمای غنی از فاکتورهای رشد که حاوی مواد مغذی فراوان است، به پوست سر تزریق می‌گردد. این کار باعث تغذیه و تحریک فولیکول‌های مو شده و به رشد بهتر آن‌ها کمک می‌کند. در مزوتراپی نیز، کوکتل‌هایی حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه و داروهای خاص مستقیماً به پوست سر تزریق می‌شوند. این مواد حیاتی به صورت مستقیم به فولیکول‌های مو می‌رسند و رشد و سلامت آن‌ها را تقویت می‌کنند.
5. پیوند فولیکول (کاشت مو):
این یک روش جراحی است که در آن فولیکول‌های مو از نواحی پرپشت سر (مانند پشت سر) به نواحی کم‌پشت یا طاس منتقل می‌شوند. نتایج آن دائمی است و معمولاً برای درمان طاسی‌های گسترده استفاده می‌شود.
6. نور درمانی (LLLT)
این روش از نور لیزر با طول موج خاص برای تحریک فولیکول‌های مو و افزایش جریان خون در پوست سر استفاده می‌کند. معمولاً به صورت منظم و در جلسات درمانی در کلینیک یا با دستگاه‌های خانگی انجام می‌شود و اغلب به عنوان درمان مکمل کاربرد دارد.
7. تقویت عمومی (مکمل‌ها):
مصرف مکمل‌هایی مانند بیوتین، ویتامین D، آهن، روی و عصاره‌های گیاهی (مثل نخل اره‌ای) می‌تواند به سلامت کلی مو و پوست سر کمک کند، به خصوص اگر ریزش مو ناشی از کمبود این مواد باشد. اثربخشی این مکمل‌ها بسته به علت ریزش مو متفاوت است و بهتر است با مشورت پزشک مصرف شوند.


در درمانگاه شبانه‌روزی سلیم، ما با بهره‌گیری از دانش روز پزشکان متخصص و مجرب در زمینه پوست و مو و دسترسی به مدرن‌ترین تجهیزات تشخیصی و درمانی ریزش مو، تمامی تلاش خود را به کار می‌بندیم تا هر گونه ابهام در تشخیص علت ریزش مو برطرف شده و بهترین و مؤثرترین مسیر درمانی برای بازگشت سلامت و زیبایی به موهای شما آغاز گردد.

تعداد بازدید: 216